Zuid-IJsland (deel 3)

In Reykjanes Peninsula en Reykjanes Ridge is het weer onrustig. In de afgelopen 24 uur zijn 105 aardbevingen geregistreerd. Experts verwachten binnenkort een nieuwe uitbarsting in deze regio. Wij kiezen voor een unieke show in Vik, waarbij een vulkaanuitbarsting wordt nagebootst, met lava van de Katla vulkaan. Van dichtbij kunnen we de gesmolten lava (1100 °C) zien vloeien, horen sissen en de intense hitte voelen.

Na een leuk openingswoord kijken we een korte educatieve video over IJslands vulkanisme en de vulkanen in de buurt - waaronder de Katla-vulkaan. De gastheer vertelt hoe de omringende vulkanen de lokale bevolking door de eeuwen heen hebben beïnvloed. De overgrootvader van de eigenaar moest in 1918, bij de laatste uitbarsting van Katla, vluchten. Katla is een van de meest actieve vulkanen van IJsland en is sinds het jaar 1100 minstens 20 keer uitgebarsten. In 2023 vertoonde de vulkaan wel weer activiteit, maar vooralsnog ‘slaapt’ Katla.

Het evacuatieplan voor een mogelijke nieuwe uitbarsting van Katla ligt al klaar. De lokale bewoners hebben allemaal thuis een evacuatiepakket met onder meer een stofmasker, veiligheidsbril, eten en kleding. Wanneer de bewoners het huis verlaten, moeten ze een poster aan het raam hangen, zodat de reddingswerkers weten dat de bewoners gevlucht zijn. Om verkeersopstoppingen te voorkomen, moeten zoveel mogelijk mensen mee in de auto. Bij een uitbarsting kunnen de toeristen vluchten naar de, op een heuvel liggende, kerk van Vik. 

We zetten onze veiligheidsbril op. De hete lava stroomt de ruimte in. De lava is fel oranje. De temperatuur in de ruimte schiet omhoog. De gastheer gooit ijs over de lava. De lava begint te borrelen en te knetteren en wordt snel hard en zwart. Met een ijzeren staaf in de lava, maakt hij een miniatuur lavatunnel. De lava valt stroperig naar beneden. Langzaam koelt de lava af en verandert van fel oranje lava naar grijs en zwart. Lava is 3x zwaarder dan water. Wanneer lava niet zo heet zou zijn, dan zouden we gewoon over gesmolten lava kunnen lopen. 

De gastheer slaat op de 'afgekoelde' lava. De lava breekt in stukken. Tijdens de vragenronde zien we ook stukken lavaglas afbreken. Sommige stukken schieten de zaal in. De lava uit de show heeft drie dagen nodig om af te koelen. 

Na afloop van de show gaan we nog backstage. We krijgen een korte rondleiding met informatie over het maken van lava voor de show. Er staat een enorme ketel in de ruimte, waarin 70 kg, gerecyclede, lava, vijf uur voor de show, wordt verhit. Medewerkers dragen een vizier, dat astronauten ook dragen, om in de lava te kunnen roeren. 

We lunchen in The Soup Company. De naam van het bedrijf zegt al voldoende, een familierestaurant met een voorliefde voor soep. De Red hot lava soup is zonder twijfel de bestseller. Het is een pittige vleessoep met prime beef, zwarte bonen, rode wijn, ui, tomaten, laurierblaadjes, rode linzen, geserveerd in een grijze broodkom met - om je tong niet te verbranden - een klein bakje  IJslandse  yoghurt.  Erg lekker, we mogen zelfs nog een tweede, of andere, soep gratis eten. De lamsoep komt op tafel. 

The Soup Company is ook de verzamelplek voor de excursie naar de Ice cave van Katla. De ijsgrot ligt aan de voet van de vulkaan Katla. We klimmen in een superjeep die ons door ruig terrein naar de voet van de Katla-vulkaan brengt. We rijden over de oude ringweg, die de IJslanders tot 1974 gebruikten. Vanwege het unieke zonnige weer - in Vík regent het 315 dagen per jaar - rijdt de gids verder westelijk, met oneindige uitzichten en afdalingen waarbij we de weg soms even niet meer zien. 

Na 45 minuten rijden stappen we uit in een bijzonder landschap van enorme kale vlaktes, omringd door bemoste bergen, aan de rand van de gletsjer. De gletsjer is bedekt met een dikke laag vulkanisch as. De openingsscene van Star Wars Rogue One is hier opgenomen.

Uit de bus nemen we een helm mee. Na een korte wandeling krijgen we ook nog stijgijzers die we onder onze wandelschoenen bevestigen. De gids legt de veiligheidsmaatregelen kort toe. Bij een brug - twee aan elkaar getimmerd planken  met een houten leuning of een stuk touw - altijd rechtdoor kijken. Onder de brug ligt, in de afgrond, de snelstromende rivier. En hangt er een touw, altijd het touw vast pakken. Vertrouw op de stijgijzers is het laatste advies. 

De wandeling is intens. Emoties van angst, lef, bewondering, verbazing, twijfel, trots en plezier wisselen elkaar af. Het plezier bij de blogschrijver wordt wel steeds groter. Alhoewel iedere bocht toch wel weer een spannende verrassing is. Vaak hangt er geen touw en moeten we de stijgijzers diep in het ijs stampen. Bij een dikke laag vulkanisch as is dat op een helling minder makkelijk. Maar wat een bijzondere zwart-wit landschap.

We komen bij de grot, inmiddels meer een tunnel. Het smeltwater valt van grote hoogte naar beneden. Na de tunnel komen we in een open gedeelte, omringd door ijs. We klimmen nog wat hoger, zodat we over het open gedeelte heen kijken. Tijd om terug te lopen. 

We pakken de auto weer en rijden terug naar Reynisfjara black beach. De naam zegt het eigenlijk al. Het strand van Reynisfjara is zwart. Zwarte zandstranden ontstaan omdat de hete lava snel afkoelt in het koude zeewater. De lava valt uiteen in kleine zwarte deeltjes die weer terug over het strand worden verspreid.

Reynisfjara black beach is een gevaarlijk strand. Borden waarschuwen voor de gevaarlijke golven, ook wel sneaker waves genoemd. De golven kunnen heel onverwachts heel snel dichtbij komen. Minuten lang komen golven niet verder dan tien meter van je vandaan  en de volgende golf levert je natte voeten op (als je geluk hebt, want er zijn al meerdere toeristen meegesleurd de zee in en verdronken). De golven komen soms heel onverwacht snel en ver het strand op door de sterke (onder)stroming. Vandaag is het code oranje op het strand.

Links van het zwarte strand liggen de Reynisdrangar cliffs, ontelbare basaltkolommen, de een nog hoger dan de ander. Eigenlijk zijn het er drie: Langsamur , Landdrangur en Halsanefshellir. De Reynisdrangar-kolommen maakten vroeger deel uit van een bergketen, maar dankzij millennia van erosie zijn ze op zichzelf blijven staan. Als echte toerist klimt Ben op de basaltkolommen. Weer een prachtige fotoherinnering aan deze reis door IJsland.

Vorige     Volgende